برای اولین بار، حدود 100 سال پیش، طرح اولیه روش تحریک الکتریکی مغز مطرح شد. آلبرت نام یک فرد بود که دریافت که با استفاده از روش TDCS می‌توان با تغییر تحریک پذیری قشر مغز، عملکرد مغز را تحت تأثیر قرار داد.

در روش تحریک الکتریکی مغز با استفاده از TDCS، با استفاده از یک جریان الکتریکی ضعیف با حداکثر شدت 2 میلی آمپر، برخی از نواحی خاص مغز تحریک می‌شوند. این روش، علاوه بر خاصیت درمانی‌اش، اطلاعاتی در رابطه با نحوه عملکرد مغز انسان را ارائه می‌دهد. از طریق این روش، حتی می‌توان به تأثیر متفاوت تحریک مثبت و منفی بر تحریک پذیری قشر پی برد.

تحریک الکتریکی مغز با استفاده از TDCS امروزه یکی از روش‌های درمانی بسیار کارآمد و موثر محسوب می‌شود و در بسیاری از مراکز درمانی در سراسر جهان به کار گرفته می‌شود. در این مقاله، بیشتر با تحریک الکتریکی مغز آشنا خواهیم شد.

تحریک الکتریکی مغز چیست؟

تحریک الکتریکی مغز در واقع یک نوع تحریک جدار جمجمه‌ای با جریان مستقیم است. در این روش غیرتهاجمی، از طریق پوست سر، جریانی مستقیم و ضعیف به درون جمجمه وارد می‌شود. این جریان مستقیم به هیچ عنوان شدید نیست و شدت آن به حدی پایین است که هیچ نوع پتانسیل عملی را در نورون‌ها ایجاد نمی‌کند.

بلکه، تنها بسته به شرایط جریان الکتریکی عبور داده شده، سبب کاهش یا افزایش آستانه تحریک‌پذیری آن‌ها می‌شود. به نوعی، این جریان تنها سبب قطبی‌سازی خواهد شد. این اثرات، ممکن است تا مدتی به دلیل تغییر در میزان ساخت پروتئین‌ها و سطوح درون‌سلولی AMP حلقوی و کلسیم، در بدن باقی بمانند، اما به طور کلی از نوع برگشت‌پذیر و بدون عارضه هستند و تأثیری سوء بر روی عملکرد و ساختار سلول‌ها به جا نخواهند گذاشت.

این روش به دلیل بهره‌مندی از جریان مستقیم (DC) از روش‌هایی نظیر ECT، VNS، CES و DBS متمایز می‌شود. همچنین، روش TDCS برخلاف سایر روش‌ها، از تغییرات به منظور اصلاح ساختار و عملکرد نورون‌ها استفاده می‌کند.

دستگاه‌های تحریک الکتریکی مغز به طور معمول در اندازه کوچک و قابل حمل می‌باشند و منبع تغذیه آن‌ها از باطری‌های DC است.

تاریخچه تحریک الکتریکی مغز

ماهی‌های زنده می‌توانند نخستین دستگاه‌های تحریک مغز باشند. در دوران روم و یونان باستان، افراد قدرت شوک دهندگی گربه ماهی نیلی و سایر ماهیان با استفاده از اشعه الکتریکی را به خوبی می‌دانستند. به منظور درمان سردرد و اختلالات دیگر از ماهی الکتریکی بهره می‌بردند.

در واقع، در آن زمان، ماهی قرار می‌گرفت یا از فرد بیمار خواسته می‌شد که روی تعداد زیادی ماهی زنده ایستاده و با تخلیه انرژی مورد نظر، انرژی به فرد منتقل می‌شد. عدم دسترسی آسان به این ماهیان باعث تولید ماشین‌هایی در قرن هجدهم شد که قادر به تولید الکتریسیته بودند.

بعدها، دانشمندان به این نتیجه رسیدند که داخل عصب‌ها جریان الکتریکی وجود دارد و با استفاده از باطری‌های ابتدایی و الکتریسیته، عصب‌ها فعال شده و انقباض ماهیچه‌ای ایجاد می‌شود. این تکاملات به تدریج زمینه‌ساز ساخت دستگاه‌های تحریک الکتریکی مغز به شکل امروزی شد.