تکنیک بیوفیدبک، یک رویکرد ذهنی-جسمی است که از فیدبک بصری یا شنیداری برای دستیابی به کنترل اعمال غیرارادی بدن، از جمله جریان خون، فشار خون و ضربان قلب، بهره می‌برد. استفاده از این تکنیک به منظور کاهش علائم ناراحتی نظیر فشار خون بالا، استرس مزمن، سردرد، درد و اضطراب تداوم دارد. هدف بیوفیدبک، ایجاد تغییراتی غیرقابل حس در بدن است که به یک نتیجه مثبت منجر می‌شود.
فعالیت‌های این تکنیک شامل آرام سازی برخی از ماهیچه‌ها، کاهش ضربان قلب یا کاهش حس درد است. افراد می‌توانند کنترل جریان خون، فشار خون، ضربان قلب، تنش عضلانی و حتی احساس درد را آموزش ببینند. این اقدامات باعث بهبود سلامت فیزیکی، احساسی و ذهنی افراد می‌شود. به عنوان مثال، استفاده از بیوفیدبک می‌تواند به مدیریت بهتر علائم ناراحتی نیز کمک نماید.
انواع بیوفیدبک
تنوع بسیاری در روش‌های بیوفیدبک وجود دارد. انتخاب یک رویکرد خاص، به میزان تاثیر آنچه می‌خواهیم دست یابیم و توصیه‌های درمانی یا پزشک بستگی دارد. میان گزینه‌های موجود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تنفس
تکنیک بیوفیدبک تنفسی شامل استفاده از نوارهای حسی حاوی سنسورها، که به دور کمر و شکم قرار می‌گیرند، برای نقد و بررسی نرخ و الگوی تنفس است. با آموزش مناسب، افراد قادرند یاد بگیرند چگونه کنترل بیشتری بر نرخ تنفس خود داشته باشند. این توانمندی می‌تواند در شرایط مختلف، از جمله در مواجهه با اضطراب، به بهبود و کنترل تنفس کمک کند.
ضربان قلب
این نوع بیوفیدبک با نام تغییرپذیری ضربان قلب شناخته می‌شود و شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد ممکن است برای اختلالاتی همچون آسم و افسردگی موثر باشد. افرادی که از این نوع بیوفیدبک استفاده می‌کنند، دستگاهی را بر دارند که به سنسورهایی در گوش یا انگشتان دست یا حتی سنسورهایی که روی مچ دست، قفسه سینه یا تنه قرار گرفته‌اند، متصل می‌شود.
پاسخ پوستی گالوانیکی
این نوع از بیوفیدبک به اندازه‌گیری میزان تعریق روی سطح پوست اختصاص دارد. پاسخ پوستی گالوانیکی، معروف به هدایت پوستی نیز، به عنوان یک نشانگر موثر برای شناسایی سطح برانگیختگی پوستی شناخته می‌شود. علاوه بر نقش تعریق در تنظیم حرارت، تحریک حسی نیز می‌تواند به طور آسان تعریق را فعال کند. با افزایش شدت برانگیختگی افراد، شدت هدایت پوستی آن‌ها نیز افزایش خواهد یافت.
فشار خون
این نوع از بیوفیدبک از یک دستگاه استفاده میکند که قابلیت اندازه‌گیری فشار خون را دارد. این دستگاه اطلاعاتی را درباره فشار خون بیمار فراهم میکند و کاربر را در مسیر تکنیک‌های آرام‌سازی که ممکن است بر اساس نشانه‌های بصری، تمرینات تنفسی یا موسیقی تنظیم شده باشد، هدایت میکند.
با اینکه محبوبیت این دستگاه‌ها افزایش یافته است، اطلاعات پژوهشی با بررسی هشت آزمایش گذشته، مدارک قانع‌کننده‌ای برای نشان دادن تأثیر طولانی‌مدت این نوع بیوفیدبک بر فشار خون بالا یافت نشده است.
دمای پوست
در این نوع بیوفیدبک، بیماران از سنسورهایی استفاده می‌کنند که قابلیت شناسایی جریان خون پوست را دارند. زیرا افراد در شرایط استرس، معمولاً تحت تأثیر کاهش دمای بدن قرار می‌گیرند، این دستگاه‌ها به آن‌ها کمک می‌کنند تا بهتر درک کنند که زمانی که احساس اضطراب شروع می‌شود. با این رویکرد، نیاز به استفاده از تکنیک‌های مدیریت استرس به وضوح مشخص می‌شود.
امواج مغزی
این نوع بیوفیدبک که اغلب به عنوان نوروفیدبک شناخته می‌شود، از الکتروانسفالوگرافی (EEG) برای اندازه‌گیری فعالیت امواج مغزی استفاده میکند. سنسورهای جمجمه به دقت به یک دستگاه EEG متصل می‌شوند. گاهاً از نوروفیدبک به عنوان یک روش درمانی غیر تهاجمی برای مواردی همچون ADHD، درد، اعتیاد، اضطراب، افسردگی و اختلالات دیگر بهره‌مند می‌شود.
کاربرد بیوفیدبک
بیوفیدبک تاکنون در حوزه‌های مختلفی به کار گرفته شده است، از جمله:
– مدیریت ADHD
– کاهش اثرات اضطراب
– حمایت از بیماران با آسیب‌های مغزی
– کمک به افراد مبتلا به افسردگی
– مواجهه با اختلالات گوارشی، از جمله سندروم روده تحریک‌پذیر
– کنترل فشار خون بالا و پایین
– مدیریت میگرن
– کاهش درد
– مقابله با واکنش‌های فیزیکی به استرس
– حل مشکلات اختلال استرس پس از سانحه
– آموزش تکنیک‌های آرام‌سازی و مدیریت استرس
– کاهش سردردهای تنشی
به خصوص، بیوفیدبک برای مدیریت استرس و کاهش علائم عارضه‌هایی که ممکن است با استرس تشدید شوند، بسیار مفید است. استرس مزمن می‌تواند تأثیرات منفی گسترده‌ای را از کاهش ایمنی تا بیماری‌های قلبی، افسردگی، مشکلات گوارشی و اختلالات خواب، به همراه داشته باشد. از طریق یادگیری نحوه مدیریت پاسخ استرس با استفاده از بیوفیدبک، افراد قادرند تاثیرات مخرب فیزیکی و روانی استرس را کاهش دهند.
عملکرد بیوفیدبک چگونه است؟
بیوفیدبک به افراد آموزش می‌دهد که چگونه علائم فیزیکی استرس و اضطراب، از جمله افزایش ضربان قلب، دمای بدن، و تنش عضلانی را تشخیص دهند.
در یک جلسه معمول بیوفیدبک:
– سنسورهای الکتریکی بر اساس نوع پاسخ اندازه‌گیری شده، به ناحیه خاصی از بدن متصل می‌شوند.
– این سنسورها به یک دستگاه اندازه‌گیری متصل می‌شوند که با توجه به پاسخ‌های فیزیکی، فیدبکی ایجاد میکند.
– در طول جلسه، درمانگر، فرد را در انجام تمرینات ذهنی مختلف مانند تکنیک‌های تجسمی، مراقبه، تنفس یا آرام‌سازی راهنمایی میکند.
– در حین انجام این فعالیت‌ها، فرد اطلاعاتی درباره پاسخ‌های فیزیکی از دستگاه اندازه‌گیری دریافت میکند.
– با یادگیری چگونگی کنترل پاسخ‌های فیزیولوژیکی به استرس، افراد قادر به کنترل ذهن و جسم خود و مدیریت بهتر علائم استرس می‌شوند.
خطرات احتمالی در بیوفیدبک
به طور کلی، بیوفیدبک به عنوان یک فرآیند ایمن در نظر گرفته می‌شود؛ اما همواره قبل از شروع، مهم است که با پزشک یا درمانگر خود در مورد گزینه‌های ممکن صحبت کنید. استفاده از بیوفیدبک ممکن است برای همه مناسب نباشد و ممکن است روش‌های دیگری برای بهبود عملکرد بهتر باشند.
اگر تصمیم به استفاده از بیوفیدبک گرفته‌اید، حتماً صلاحیت درمانگر را بررسی کرده و از هزینه‌های احتمالی بیوفیدبک، از جمله هزینه هر جلسه و هزینه‌های مربوط به تجهیزات مورد نیاز، آگاه شوید.
نکته اخر
بیوفیدبک می‌تواند به شما کمک کند تا مهارت‌های مدیریت استرس، کنترل علائم فیزیکی استرس و اضطراب، و بهبود کیفیت زندگی خود را یاد بگیرید. این فرآیند آموزشی و تمرینی می‌تواند به شما کمک کند تا با کاهش فشارهای روزانه، افزایش آگاهی از وضعیت جسمی و ذهنی خود، و بهبود عملکرد عصبی خود، به تحقق اهداف شخصی و حرفه‌ایتان نزدیک‌تر شوید. بیوفیدبک ممکن است به شما ابزارها و تکنیک‌هایی برای مدیریت بهتر استرس و اضطراب در مواجهه با چالش‌های زندگی ارائه دهد و باعث بهبود کلیت سلامت روان و فیزیکی شما شود.
بیوفیدبک
کاربرد
پیدا کردن مشکلات مغزی و روانی
هزینه
بسته به جلسات تراپی
سن
پزشک مشخص میکند
عوارض
زیر نظر پزشک خیر
نکته طلایی
بهبود مشکلات روانی و مغزی
روش
تماس با مشاوران کلینیک آوید
همین حالا تماس بگیرید
هرروز از 10 صبح تا 19
خیابان شریعتی، بالاتر از سه راه ظفر(شهید دستگردی)، کوچه‌ی صادقیان، ساختمان پزشکان پارس،طبقه ۵، واحد۱۰
info@avidclinic.org